به نقل از «آنا»

نکاح موقت در قانون چه جایگاهی دارد؟/ تفاوت‌های ازدواج موقت و دائم

تاریخ انتشار: ۱۷ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۸۶۸۰۲

یکی از مهم‌ترین موضوعات اجتماعی که همیشه در سطح جامعه ما در رابطه با آن نظرات مختلفی وجود داشته و دارد بحث ازدواج موقت یا نکاح منقطع و یا به‌اصطلاح عرف جامعه ما بحث صیغه است که موافقان و مخالفان زیادی را گرد خود جمع کرده است.

به گزارش خبرنگار حوزه حقوقی و قضائی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، یکی از مهم‌ترین موضوعات اجتماعی که همیشه در سطح جامعه ما در رابطه با آن نظرات مختلفی وجود داشته و دارد بحث ازدواج موقت یا نکاح منقطع و یا به‌اصطلاح عرف جامعه ما بحث صیغه که موافقان و مخالفان زیادی را گرد خود جمع کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این موافقان و مخالفان هرکدام نظری را در خصوص نکاح موقت بیان می‌کنند، اما صرف‌نظر از این نظرات به‌هرحال نکاح موقت در قانون، عرف و شرع ما پذیرفته شده است.

امیرحسین صفدری، پژوهشگر و محقق علم حقوق در گفتگو با خبرنگار حوزه حقوقی و قضائی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، در خصوص نکاح موقت گفت: متأسفانه اکثر مردم در جامعه ما نسبت به نکاح موقت دیدگاه‌های مثبتی ندارند و این نوع نکاح را صرفاً برای ارضای نیاز جنسی مفید می‌دانند که این یک نگاه منفی و ابزاری است و باید اصلاح‌شده و دیدگاه‌ها نسبت به نکاح موقت تغییر کند در غیر این صورت نکاح موقت باب بی‌بندوباری را در جامعه باز می‌کند؛ چراکه افراد دارای همسر برای تنوع‌طلبی به سمت نکاح موقت آمده و این عمل باعث از بین رفتن استحکام خانواده‌ها شده و به‌تبع آن جامعه ما نابود می‌شود.

شرایط نکاح موقت در قانون

وی با اشاره به ماده ۱۰۷۵ قانون مدنی در تشریح نکاح موقت گفت: نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع‌شده باشد. به زبان ساده‌تر یعنی نکاح موقت یا همان صیغه زمانی رخ می‌دهد که ازدواج زن و مرد دارای مدت معین و مهریه مشخص باشد.

این محقق علم حقوق  تأکید کرد: نکته مهم این است که اگر در نکاح منقطع مهریه و مدت معینی برای نکاح تعیین نشود، نکاح از اساس باطل است و آن ارتباط رابطه نامشروع تلقی می‌گردد. البته که باید گفت در نکاح موقت مدت می‌تواند از چند دقیقه تا چند سال باشد و در این خصوص هیچ محدودیتی وجود ندارد.

در نکاح موقت زوجین از یکدیگر ارث نمی‌برند

صفدری ادامه داد: مبحث مهمی که در خصوص نکاح موقت موردبحث قرار می‌گیرد بحث وضعیت ارث و مهریه زن در ازدواج موقت نسبت به ازدواج دائم است. در این خصوص مطابق با نظر فقه اسلامی و قوانین موجود در کشور ما در ازدواج موقت ارث برای زن و مرد هیچ راهی ندارد، به‌عبارت‌دیگر زن و مرد در نکاح موقت از یکدیگر ارث نمی‌برند؛ اما اگر نکاح موقت منجر به تولد طفلی شود آن طفل از پدر و مادر خود ارث می‌برد.

وی تشریح کرد: در خصوص ارث در نکاح موقت اختلاف‌نظر زیادی وجود دارد و در ماده 940 قانون مدنی به‌صورت ضمنی به این مسئله اشاره شده است  که زوجین که زوجیت آن‌ها دائمی بوده و ممنوع از ارث نباشند از یکدیگر ارث می‌برند.

مسئله مهریه در نکاح موقت

این پژوهشگر مسائل حقوقی ادامه داد : در خصوص بحث مهریه برای زن در نکاح موقت با مهریه در نکاح دائم یک تفاوت مهم وجود دارد، به‌طوری‌که در نکاح موقت حتماً باید مهریه ضمن عقد نکاح موقت مشخص و معین باشد و عدم تعیین مهریه در نکاح موقت موجب بطلان عقد نکاح موقت است و این مسئله در ماده 1095 قانون مدنی بیان شده است، اما در نکاح دائم اگر مهریه در حین عقد مشخص نباشد هیچ خللی در عقد نکاح دائم ایجاد نمی‌کند بلکه زوجه می‌تواند پس از عقد نکاح دائم مهریه را مشخص کند اما این امکان در عقد موقت وجود ندارد.

وی با اشاره به ماده ۱۰۹۶ قانون مدنی گفت: بحث مهریه در نکاح موقت به‌اندازه‌ای اهمیت دارد که در این  نکاح موت زن دراثنای مدت موجب سقوط مهر نمی‌شود و همچنین است اگر شوهر تا آخر مدت با او نزدیکی نکند. در ماده ۱۰۹۷ تصریح‌شده است که در نکاح منقطع هرگاه شوهر قبل از نزدیکی تمام مدت نکاح را ببخشد باید نصف مهر را بدهد.

این محقق علم حقوق یادآور شد: اگر شرایط موجود در عقد نکاح دائم و موقت رعایت نشود برابر ماده 1098 قانون مدنی درصورتی‌که عقد نکاح اعم از دائم یا منقطع باطل بوده و نزدیکی واقع نشده زن حق مهر ندارد و اگر مهر را گرفته شوهر می‌تواند آن را استرداد نماید.

وی ادامه داد: بحث دیگر در نکاح موقت در خصوص زن و مرد بحث نفقه و تمکین است، به‌طوری‌که در نکاح موقت برخلاف ازدواج دائم نفقه‌ای بر عهده شوهر نیست و از این باب زن نمی‌تواند شوهر را ملزم به پرداخت نفقه کند، مگر اینکه طبق توافق طرفین یا شروط ضمن عقد نکاح موقت نفقه بر عهده مرد قرارگرفته باشد.

صفدری توضیح داد: در خصوص تمکین زن در نکاح موقت باید گفت زن موظف به تمکین به شکلی که در ازدواج دائم مطرح است نیست، یعنی به زبان ساده زن در ازدواج موقت برای خروج از خانه یا کار کردن و... نیاز به اذن شوهر ندارد، البته که بهتر است ضمن عقد نکاح موقت نسبت به این مسائل بین زن و مرد توافق صورت گیرد که در آینده مشکلی برای زوجین پیش نیاید.

حضانت فرزندان در نکاح موقت به چه شکلی است؟

این کارشناس حقوق افزود: در خصوص بحث حضانت در نکاح دائم با نکاح موقت تفاوتی خاصی وجود ندارد و مطابق با ماده ۱۱۶۹ قانون مدنی برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی می‌کنند، مادر تا سن هفت‌سالگی اولویت دارد و پس‌ازآن با پدر است.

وی افزود: در تبصره این ماده‌قانونی هم آمده است که بعد از هفت‌سالگی در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه است. نکته مهمی که باید گفت این است که کودکان متولدشده در نکاح موقت هیچ تفاوتی با کودکان متولدشده از نکاح دائم به لحاظ احکام حقوقی و شرعی باهم ندارند و کاملاً حقوق یکسانی دارند.

تشریفات طلاق در نکاح موقت وجود ندارد

صفدری گفت: نکته قابل‌توجه و مهم در خصوص تفاوت نکاح دائم با نکاح موقت این است که ما در نکاح موقت چیزی به نام طلاق نداریم و برای جدا شدن زن از مرد در نکاح موقت هیچ نیازی به رعایت تشریفات خاص طلاق در نکاح دائم وجود ندارد، بلکه در نکاح موقت به‌صرف تمام شدن مدت یا بخشش (بذل) مدت از طرف مرد نکاح موقت به پایان می‌رسد، البته که در نکاح موقت در صورت نزدیکی، زن باید عده را نگه دارد که مطابق با قانون عده آن دو طهر است.

وی تأکید کرد: باید این نکته مهم را هم گفت که زن حقی برای پایان دادن به مدت نکاح موقت ندارد و این حق مخصوص مرد است، مگر اینکه زن در ضمن عقد نکاح موقت وکالت در بذل مدت را از مرد دریافت کرده باشد در این صورت زن می‌تواند بقیه مدت را در نکاح موقت بذل کند، بنابراین زنان باید با آگاهی کامل از حقوق خود در خصوص نکاح موقت اقدام به نکاح موقت کنند و در این خصوص حقوق خود را بدانند تا در آینده به مشکل برنخورند.

ثبت نکاح موقت در دفاتر  ازدواج و طلاق الزامی نیست

این کارشناس حقوق تصریح کرد: در دفاتر ازدواج و طلاق الزامی نیست جز در چند مورد خاص که در ماده ۲۱ قانون حمایت خانواده به‌صراحت بیان شده است که نکاح موقت نیز تابع موازین شرعی و مقررات قانون مدنی است و ثبت آن در موارد زیر الزامی است: باردارشدن زوجه، توافق طرفین، شرط ضمن عقد. البته بنده به‌عنوان یک پژوهشگر و محقق در علم حقوق پیشنهاد می‌کنم برای حمایت از حقوق زنان در جامعه بهتر است که مجلس شورای اسلامی با اصلاح ماده 21 قانون حمایت خانواده ثبت نکاح موقت را در همه صورت الزامی کند تا از سوءاستفاده‌های احتمالی نسبت به بانوان در جامعه جلوگیری شود، چراکه عدم ثبت نکاح موقت مشکلات زیادی را برای زنان ایجاد می‌کند و نمونه بارز آن در بحث بارداری زنان و انتساب طفل به پدر است.

با توجه به مواد قانونی در موضوع نکاح موقت می‌توان نتیجه گرفت برخلاف آنچه در افواه عمومی رایج است قانون‌گذار نگاه ویژه‌ای به موضوع این نکاح داشته و می‌توان از این ظرفیت قانونی به نحو مطلوبی در جامعه استفاده کرد.

انتهای پیام/4145/پ

منبع: آنا

کلیدواژه: ازدواج موقت نکاح موقت نکته حقوقی نکاح موقت مهریه در نکاح نکاح موقت نکاح دائم نکاح موقت ازدواج موقت قانون مدنی وجود ندارد جامعه ما علم حقوق زن و مرد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۸۶۸۰۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آثار جنسیت زنانه بر رشد عرفانی و معنوی

در نظام تجلیات میان جلوه وجودی زن و مرد تفاوت‌های بازتابش وجود دارد. ولی مهم این است که ارزشمندی هر کدام از این بازتابش‌ها در حوزه خاصی پیدا می‌شود و به طور کلی نمی‌توان حکم کرد که کدام یک از این دو بر دیگری برتری دارد. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، یکی از اصلی‌ترین موضوعات زنان در حوزه تحقیقات بنیادین، مقایسه میان ارزش جنسیت زنانه و مردانه است. به این دلیل که برخی از راهبردها در حوزه‌های کاربردی و توسعه‌ای مبتنی بر تبیین مبانی زیرساختی است. بر این اساس لازم است از منظره عرفانی و قرآنی به ارتباط میان جنسیت و رشد معنوی پرداخته شود و مسائل بنیادین جنس برتر یا فروتر بودن زن یا مرد و همچنین چرایی آن مورد تحلیل قرار بگیرد.

خبرگزاری تسنیم طی یادداشتی از مهدیه مستقیمی، استاد دانشگاه، به بررسی آثار جنسیت زنانه بر رشد معنوی و عرفانی پرداخته است.

رابطه جنسیت و معنویت

زمانی که عرفان دینی در استخدام قرآن کریم درآید، طبیعتاً عرفان از توحید قرآنی نشأت می‌گیرد. بر این اساس، نظرات عارفان و مفسران قرآن درباره این موضوع تفاوت زیادی با هم ندارد.

تحلیل جنسیتی در رابطه با ارزشمندی معنوی و جنسیت در نظام تجلیات و مظهریت زنان نشان دادن خاستگاه تفاوت‌های تکوینی زن و مرد در زمینه جسم و روح و روحیات آنها درباره مقایسه ارزشمندی این دو جنس هم مطالبی را ارائه می‌دهد و بررسی سرنخ‌های ظریف در موضوع جنسیتی از منظر عرفان مانند ساحت تناکح اسمائی، ساحت عشق عرفانی و مباحث مربوط به شعور عمومی و سیر حبی عالم وجود و نیز مراتب صدوری کتاب هستی، می‌تواند افق‌های روشن و گسترده‌ای را در تحلیل رابطه جنسیت و معنویت در اختیار جستجوگران قرار دهد. بررسی و تحقیق در میان آیات قرآن ما را به امکان رشد برابر معنوی مردان و زنان می‌رساند.

نقش روحیات زنانه بر میزان گرایش به معنویت

تحلیل رابطه جنسیت زنانه و رشد عرفانی

تعداد زیادی از عارفان این عقیده را دارند که حقیقت ذاتی مردان و زنان یک چیز است و تفاوت‌ها میان آنها به دلیل قالب و مسائلی خارج از حقیقت وجود است. بر اساس این نظر، رشد معنوی زنان و مردان برخاسته از حقیقت وجود آنهاست که همان ذات و ذاتیات آن دو محسوب می‌شود.

با این تعبیر، جنسیت زنانه مانع از رشد دینی و ارتقای فکری و اعتقادی زنان نخواهد شد و زنان در این زمینه همپای مردان می‌توانند افق‌های بلند و روشن معنویت را فتح کنند. چه‌بسا زنانی یافت می‌شوند که از رشد دینی به مراتب بسیار بالاتری از  بسیاری مردان رسیدند به طوری که مردان یا شاگرد چنین زنان معنوی شده‌اند و یا حتی از منظر فکری و استعداد توان نشستن در زمره شاگردان چنین زنانی را هم نداشته‌اند.

رشد معنوی هر انسانی فارغ از جنسیت او به حقیقت وجود انسانی و به روح ناطقه قدسیه او مربوط می‌شود و کثرات خارجیه همگی به منزله تعیناتی به حساب می‌آیند که بیرون از حقیقت روح انسان قرار دارند. باید دانست تعینات نوعی امور مجازی هستند که در سنجش حقایق ورود چندانی ندارند.

مصباح الانس که یکی از کتاب‌های مرجع در زمینه عرفان محسوب می‌شود، در تعریف تعین عنوان می‌کند: جز یک وجود چیزی در عالم خارج وجود ندارد و کثرات تعین یافتن و ظهور یک هستی است که آن را با واژه‌هایی مانند تعین، اتصاف، نسبت یا ظهور تعبیر کرده‌اند. (ابن فناری 1363 ص 45)

این نوع تعبیر را با مثالی می‌توان مشخص کرد که حقیقت آبی که در ظرفی به شکل دایره یا مربع می‌ریزند یکی است و آنچه که موجب می‌شود تفاوت‌هایی به وجود بیاید، قالب ظرفیتی و تعینات صوری و شکل ظاهری ظرف‌های آب است و این ظواهر موجب تغییر فرمول شیمیایی در آب نمی‌شود. در هر حال می‌توان عنوان کرد کثرات تعین یافتن و ظهور یک هستی هستند که آن را با کلماتی مانند تعین، اتصاف، نسبت، مظهر یا ظهور تعبیر کرده‌اند.

تعبیر عینیت حقیقت زن و مرد در بیان عارفان حتی به این نکته اشاره دارد که این نوع نیست که آبی که در ظرف جنسیت مردانه ریخته می‌شود، آبی باشد که مانند باران از آسمان نازل شده ولی آبی که در ظرف جنسیت زنانه ریخته می‌شود آبی است که از اعماق زمین استخراج شده باشد. بلکه حقیقت زن و مرد به مثابه آب بارانی است که در دو ظرف متعین ریخته می‌شود و با تعینات ظرف، شکل خاصی به خود می‌گیرد.

مثال دیگر درباره مفهوم تعین را می‌توان به دریای موج‌داری تعبیر کرد که موج‌ها کلیت، جزئیت و بزرگی و کوچکی دارند و این ویژگی‌ها همان تعینات موج دریا محسوب می‌شود.

سحر دانشور: حوزه زنان رسانه ندارد!

جنسیت زنانه در نظام تجلیات

طبق قاعده تجلیات عرفانی، وجود مرد و زن و تفاوت‌های تکمیلی بین آن دو ریشه در تفاوت تجلیات دارد. تجلیات با یکدیگر متفاوت هستند که در زمان تنزل در مراتب وجود این تفاوت‌ها بر حسب نشأت‌های مختلف متنزل می‌شوند تا در عالم ناسوت این تفاوت‌ها در زن و مرد و همچنین جسم و روحیات آنها ظهور پیدا کند.

از منظره عرفانی جهان‌های بالاتر، حقایقی محسوب می‌شوند که سایه آنها در جهان‌های پایین‌تر منعکس شده است. تشبیه عالم باطن به آفتاب و عالم ظاهر به عکس یا سایه، در ادبیات عرفانی تشبیه بسیار معناداری در نظام تجلیات است. در منظر عرفانی، خداوند نور آسمان‌ها و زمین است: «الله نور السموات و الارض». تجلیات نوریه او تمام هستی را روشن کرده است. پرتو آفتاب از مبداء خورشید فاصله می‌گیرد و پایین می‌آید و طی مراتبی تنزل کرده و به مرور ضعیف می‌شود، بدون اینکه این پرتو از مبداء صدور تا مقصد نزول پاره شده یا خللی در آن ایجاد شود. نور وجود به همین شکل بدون تجافی تنزل پیدا می‌کند. (طباطبایی، 1362، ص 17 و 18)

قابل توجه است که موضوع تجلی در کتاب عارفان به طور مفصل مطرح شده است و جناب ملاصدرا هم در جلد دوم اسفار به آن اشاره کرده است. (ملاصدرا، ج 2، ص 287 و 291)

طبق نظام تجلیات الهی، تمام انواع و نقش و نگارها تجلی یک نور واحد هستند و همه مانند هفت رنگ رنگین‌کمان محسوب می‌شوند که از شکست پرتوهای متفاوت یک نور به وجود آمده‌اند. هفت رنگ هر کدام به جای خود می‌نشیند و از ترکیب این رنگ‌ها، جهانی زیبا و تماشایی ایجاد می‌شود. عارف به یک جلوه قائل است و به نام وجود منبسط، اثراتی که حکیم قائل است از نظر عارف از لوازم وجود منبسط است.

زن و مرد و تقابلی که میان آنها به دلیل جنسی با یکدیگر وجود دارد، از پرتو نورهایی هستند که در نظام تجلیات ایجاد شده است. نور وجود در حوزه تعینات زنانه به رنگی و در حوزه تعینات مردانه به رنگ دیگری بازتابش می‌یابد.

اگر بتوان میان رنگ‌های نور سفید به لحاظ ارزشمندی ذاتی تفاوت قائل شد، شاید بتوان میان بازتابش این نورها هم تفاوت‌هایی قائل شد.

در نظام تجلیات حتماً میان جلوه وجودی زن و مرد تفاوت‌های بازتابش وجود دارد. ولی مهم این است که ارزشمندی هر کدام از این بازتابش‌ها در حوزه خاصی پیدا می‌شود و به طور کلی نمی‌توان حکم کرد که کدام یک از این دو بر دیگری برتری دارد.

ارتباط جنسیت زنانه با جمال الهی

بر اساس مبانی عرفانی در تمام موجودات، تجلی جمال و جلال الهی وجود دارد و غلبه نور جلال بر جمال یا نور جمال بر جلال است که موجب می‌شود برخی آیت لطف و جمال و برخی آیت جلال و عظمت الهی باشند. (سبزواری، 1372، ص 137 و 152)

در چنین فضایی نگرش به موضوع جنسیت افق‌های عرفانی در حل این معما باز می‌کند. انسان پرتو وجود خداوند است و نور الهی در آیینه وجود او به‌طور تام و تمام تابیده است، اما این نور وقتی به آینه تعینات جنسیتی می‌رسد، به نوعی بازتابش دارد. در جنسیت زنانه نور الهی به صورتی ظاهر می‌شود که برآیند مجموعه انعکاس‌ها این نور با مقتضیات صفات جمال سازگاری بیشتری دارد. بازتابش این نور در قالب تعین جنسیت مردانه نیز به گونه‌ای است که برآیند مجموع آن با صفات جلال توافق بیشتری دارد.

محی‌الدین ابن عربی در رساله جلال و جمال این مطلب را به بعضی از عارفان نسبت می‌دهد که: جمال چیزی است که مواجهه و مشاهده آن، انس و انبساط می‌بخشد و جلال امری است که از آن هیبت و شکوه تداعی می‌شود. (ابن عربی، 1361، ص 3)

در احادیث و روایات اسلامی هم به تفاوت ظهور جلال و جمال در آینه وجود زن و مرد اشاره شده است. حضرت امیرالمؤمنین امام علی علیه السلام در این باره فرموده‌اند: «عقول النساء فی جمالهن و جمال الرجال فی عقولهم.» (امالی شیخ صدوق، مجلس چهارم)

بنابراین شاید بتوان در تحلیل جنسیتی در نظام انوار جمال و جلال، این چنین ارزیابی کرد که: حقیقت زن و مرد یک حقیقت و نور واحد است که بازتابش آن در وجود زن با مرد تفاوت دارد. در عرفان ثابت شده است که هر جا نور جمال هویدایی بیشتری داشته باشد، انوار جلال تحت ساتریت آن محفوظ است. به تعبیر دیگر در باطن هر جمالی، جلال و در باطن هر جلالی، جمالی است.

بنابراین تفاوت حقیقی آیت جمال یا جلال بودن به نوع بازتابش و انعکاس برمی‌گردد و مربوط به ماهیت، هویت و حقیقت نور نیست.

جلوه بیشتر زنان در مظهریت الهی

از نظر بعضی از عرفا، زن و مرد هر دو مظهر خداوند هستند، اما زن از جهاتی در مظهریت الهی تابندگی بیشتری دارد. تبیین عرفانی این مطلب را تحلیل می‌کنیم.

تمام عالم وجود از بالاترین مرحله تا پایین‌ترین مرتبه آن، ارتباط واحدی با هم دارند و تمام ذرات کائنات با یکدیگر مرتبط هستند و با همه کثرت و تفصیل ظاهری موجود میان اشیا در عالم خارج، تمام آنها در باطن عالم یکی هستند و وحدت دارند. (صدرالدین شیرازی، 5 و 359)

هر چند که ذات، بسیط است و همین ذات بسیط تجلی می‌کند. اما هر یک از مجالی یکی از اوصاف و اسمای الهی را نشان می‌دهد، نه اینکه او با یکی از اوصاف و ظهور کند. چراکه متجلی با تمام نام‌ها و اسماء ظهور کرده است، اما گیرنده تجلی یکی از اوصاف را بر حسب عین ثابت خود نشان می‌دهد.

تفاوت‌های تکوینی زن و مرد در یک نگاه توحیدی ناشی از یک مبداء واحد و به منظور وصول به یک غایت واحد و در یک سیستم به هم مرتبط واحد متحقق می‌شوند و راز این تفاوت‌ها در قوس صعود این است که زن و مرد بتوانند مکمل وجود یکدیگر بوده و در مدار تکامل انسانی به سوی خدای یکتا بازگردند.

از این دیدگاه انسان‌ها مظهر خدای واحد هستند و ارتقای معنوی در نظام مظهریت بر این اساس است که کدام یک از انسان‌ها بهتر می‌تواند آینه الهی باشد. موضوع این است که سخن از مظهریت هم در قوس نزول مطرح می‌شود و هم در قوس صعود.

همان طور که آفتاب از یک مبداء نور تجلی و ظهور کرده است، جهان هستی هم به مثابه آفتاب از یک مبداء هستی تجلی و ظهور پیدا کرده است. (شیرازی 1360 ص 47)

در این نوع جهان‌بینی و نگرش عارفانه، هر نوری که بتواند با زبان تکوین خود از مبداء نور بیشتر حکایت کند، ارزشمندی ذاتی بیشتری دارد و معنویت بیشتری کسب خواهد کرد.

انتهای پیام/